کوپلینگ قطعه ای است که به منظور مرتبط نمودن 2 شفت به یکدیگر به منظور انتقال قدرت استفاده می شود. هدف اولیه استفاده از کوپلینگ ها متصل نمودن 2 قطعه دوار ( شفت ) به یکدیگر درحالیکه به آن ها اجازه مقداری عدم انطباق (misalignment) را نسبت به هم می دهد. به صورت کلی تر یک کوپلینگ می تواند به عنوان یک قطعه مکانیکی جهت متصل نمودن دو قطعه مجاور هم به کار گرفته شود. این قطعات اجازه نمی دهند که ارتباط میان دو شفت در حین کارکرد قطع گردد مگر در مواقعی که از کوپلینگ های محدود کننده گشتاور (Torque limiting) استفاده شود تا در صورت افزایش بیش از اندازه گشتاور دچار لغزش شده و از آسیب های احتمالی جلوگیری نماید. لازم به ذکر است که انتخاب و نصب درست کوپلینگ ها می تواند باعث صرفه جویی در هزینه های نگهداری و زمان گردد.
موارد استفاده کوپلینگ
کوپلینگ ها قطعاتی هستند که در صنایع مختلف استفاده می شوند. یکی از مهم ترین کاربرد های آن ها انتقال نیرو میان دو شفت است ( شفت محرک یا انتقال دهنده قدرت و شفتی که می بایست توسط موتور به حرکت درآید مانند شفت پمپ )، از طرفی کوپلینگ ها کاربرد های دیگری نیز دارند که عبارتند از :
- حذف و اصلاح نمودن لرزش های موجود در واحد های دوار
- کاهش شوک های ناشی از انتقال بار از یک شفت به دیگری
- لغزش در مواقعی که بار وارده از حد مجاز گذشته و ممکن است به دستگاه آسیب وارد نماید
انواع کوپلینگ های موجود در فروشگاه
کوپلینگ های لقمه ای ( کوپلینگ KB یا کوپلینگ N-Eupex )
کوپلینگ های لقمه ای یا کوپلینگ KB، به دلیل انعطاف پذیری بالایی که در تحمل گشتاور دارند می توانند ارتعاشات ناشی از انتقال بار موتور به قطعه ی مقابل آن را کاهش دهند و در نتیجه از اثرات منفی این ارتعاشات بر تجهیزات تا حد امکان بکاهند. این قطعات به طور معمول از چدن خاکستری با کیفیت و یا آلمینیوم تهیه شده و توسط ضربه گیر هایی از جنس لاستیک مصنوعی با کیفیت بالا محافظت می شوند. و برای انتقال گشتاور تا 2800 نیوتن برمتر میتوان از آن استفاده کرد.
کوپلینگ های خورشیدی (HRC)
کوپلینگ های ستاره ای، دسته دیگری از کوپلینگ ها می باشند که جنس آن ها از آلمینیوم و چدن خاکستری است و از دسته ی کوپلینگ های خورشیدی هستند. این نوع کوپلینگ قدرت تحمل کمتری نسبت به کوپلینگ های روتکس و لقمه ای دارند.
کوپلینگ روتکس
کوپلینگ های روتکس از دسته ی دیگر کوپلینگ ها می باشند که از چدن مرغوب ریخته گری می شوند و همه قسمت های آن ماشین کاری شده و در دور های بالا به سیستم ارتعاش وارد نمی کند. رابطه میانی کوپلینگ روتکس از پلی یورتان ساخته شده است و این نوع کوپلینگ با اندازه کوچک و وزن نسبتاً کمی که دارد می تواند گشتاور بالایی را تحمل نماید. پلی یورتان کوپلینگ روتکس در حالت عادی بین 40- تا90 درجه سانتیگراد و در دمای 50- تا 120 درجه سانتیگراد در مدت زمان کوتاه کاربرد دارد. این مواد پلی یورتانی در روغن و مواد نفتی به خوبی کار کرده و برای محیط گرم و شرجی کاربردی هستند.
ویژگی کوپلینگ روتکس (ROTEX)
- انعطاف پذیری و کاهنده لرزش
- لاگین محوری و مونتاژ آسان
- محافظ دار
- گشتاور تا 35000 نیوتن متر
- تعمیر و نگهداری مستقل و آسان برای کنترل
- مواد استاندارد برای ساخت رابط کوپلینگ : T-PUR
انتخاب کوپلینگ لقمه ای یا KB
برای انتخاب کوپلینگ از فرمول زیر استفاده میکنیم :
TS (n.m) = 9550*[P(kw)/n(1/min)]
در این فرمول P بر حسب کیلووات که توان موتور و N دور موتور است و پس از قرار دادن در فرمول TS بدست می آید که گشتاور موتور است و بر نیوتن بر متر محاسبه میشود. سپس از طریق جدول زیر میتوان کوپلینگ مورد نظر را بر اساس نوع آن انتخاب نمود.
T (N.m) گشتاور | قطر شفت (Bore diameter) (mm) | سایز کوپلینگ |
60 | 32 | KB80 |
100 | 42 | KB95 |
160 | 48 | KB110 |
240 | 55 | KB125 |
360 | 60 | KB140 |
560 | 65 | KB160 |
880 | 75 | KB180 |
1340 | 85 | KB200 |
2000 | 90 | KB225 |
2800 | 100 | KB250 |
3900 | 110 | KB280 |
5500 | 120 | KB315 |
7700 | 140 | KB350 |